Duke pasur një filxhan kafeje para është një ritual i përditshëm për shumicën prej nesh.
Kafexhinjtë nuk mund të fillojnë ditën pa këtë ilaç “magjik”. Kafja turke nuk është thjesht një pije, por konsiderohet pjesë e kulturës turke e më gjerë. Ajo është e njohur për mënyrën e saj të veçantë të përgatitjes dhe shërbimit tradicional. Kjo bën bisedat më të lehta dhe disa madje mund të thonë se një filxhan kafeje shoqëron çdo thashethemë në qytet.
- Kafja turke nuk ka origjinë nga Turqia
Dëshmia e parë e konsumit të kafesë vjen nga Jemeni në shekullin e 15-të. Ajo u përhap në Kajro dhe Mekë nga atje. Kronistë osmanë të periudhës regjistrojnë se dyqani i parë i kafesë u hap në Kostandinopojë në 1640. Emri vjen nga fjala arabe “qahwah”. Rëndësia e kafesë në kulturën turke është e dukshme në fjalën e tyre për mëngjes – “kahvalti” që përkthehet fjalë për fjalë si “para kafesë”.
- Shkumë do të thotë cilësi
Nëse doni të dini nëse keni një kafe me cilësi të mirë, hidhni një sy në shkumë në krye të filxhanit. Ndryshe nga llojet e tjera të kafesë, kafja turke formon një shkumë të butë në pjesën e sipërme që e ndihmon atë të qëndrojë e ngrohtë për një kohë të gjatë.
- Uji është i rëndësishëm
Një gotë me ujë zakonisht shërbehet me kafen turke. A keni menduar ndonjëherë pse? Pirja e ujit më parë do të ndihmojë shqisat tuaja të ndjejnë shijen e vërtetë të kafesë, dhe pas kësaj ajo ndihmon për të shpëlarë fytin tuaj.
- Llokumja turke(me ose pa arra) përmirëson gjithë përvojën
Rituali është i plotë kur plotësohen të gjitha kërkesat: forma e kupës, ngjyra e kafesë dhe një copë llokume në pjatën e kafesë.
Llokumja turke kontraston shijen e hidhur të kafesë – e cila është veçanërisht e rëndësishme për ata që marrin kafen e tyre pa sheqer. Siç thonë ata në Turqi “Hani ëmbël, flisni të ëmbël”.
- Vjehrrat janë gjyqtarë të rreptë
Nuset e ardhshme në vëzhgim: Vjehrrat kanë të drejtë të vlerësojnë dhe gjykojnë, bazuar në mënyrën se si përgatitni dhe shërbeni kafenë. Në fakt, në shumë familje është provë e parë për nusen e re. Ajo përgatit kafe për vjehrrën e saj dhe më pas pret për gjykimin e saj, kështu që bëni çmos për të shmangur turpin dhe thashethemet në publik.
- Vajza që do të bëhet nuse përdor kripë
Në traditën turke, mënyra e përcaktimit të burrërisë së dhëndrit të ardhshëm është të vendosësh kripë në kafen e tij. Shuma e kripës që nusja e mundshme përdor sinjalizon ndjenjat e saj për burrin e saj të ardhshëm. Një shumë e kripës në kafe tregon se vajza nuk është e interesuar për djalin, një sasi e moderuar tregon se djali është i mirë dhe një sasi minimale tregon se djali është një shans i mirë dhe vajza është gati të martohet. Nëse kandidati potencial pi tërë kupën e kafesë të kripur ai provon burrërinë dhe gatishmërinë e tij për t’u martuar me vajzën.
- Kafja turke është nën mbrojtjen e UNESCO-s
Kafja turke është në listën e trashëgimisë kulturore jomateriale të UNESCO-s. Vendimi u mor në sesionin e tetë të Komitetit Ndërqeveritar të UNESCO-s të mbajtur në 2013 në Baku, kryeqyteti i Azerbajxhanit.
E.Z/SCAN
